E.F.A. van Tongeren
Eduard van Tongeren werd geboren in 1941 te Bandoeng in het voormalig Nederlands Indië.
Al op zesjarige leeftijd werd mijn belangstelling voor de viool gewekt en begon ik met vioollessen. Na de middelbare school studeerde ik enige tijd muziekwetenschappen en in deze periode werd mijn interresse steeds meer gewekt voor de instrumentenkunde en hoofdzakelijk voor de strijkinstrumenten. Ik kwam in contact met Paul Gerhard Schmidt, vioolbouwer in Amsterdam en mocht daar aanvankelijk enkele dagen per week in de leer, in deze tijd deed ik voor dhr. Schmidt ook onderzoek naar bijzondere voorlopers van de strijkinstrumenten en mijn aandacht was in die tijd voornamelijk gericht op de tenorviool en de muziek die daarvoor geschreven was. Paul Gerhard Schmidt was toen namelijk bezig met de bouw van zijn “ Viola Ingrandita “ een vijfsnarig strijkinstrument, aan de kin gestreken met de stemming van een altviool, waaraan nog een lage f-snaar toegevoegd was. Aanvankelijk werden door mij veel reparaties en restauraties gedaan, maar ook de nieuwbouw trok steeds meer mijn aandacht. Door de ziekte van van Paul Gerhard Schmidt kwam steeds meer werk op mijn schouders en tot de sluiting van het bedrijf en aansluitend zijn verhuizing naar Lelystad had ik geruime tijd de verantwoordelijkheid over het bedrijf.
In 1966 startte ik een eigen werkplaats in Haarlem, op de zolder van het pand Riviervischmarkt 7. Omdat voor mij het bouwen van muziekinstrumenten onlosmakelijk verbonden is met het muziek maken en er toen met name voor jonge pasafgestudeerde musici vrijwel geen mogelijkheid was om op te treden ben ik met mijn inmiddels overleden vrouw, de pianiste/celliste Henny van Tongeren op dezelfde plek begonnen de “ Zolderconcerten “ te organiseren, waar veel jong talent van toen, hun eerste optreden voior publiek hadden. Na verhuizing van het atelier en de concertzaal naar de Smedestraat 31, eveneens in Haarlem werd de naam van de Zolderconcerten nog gehandhaafd voor de serie startende musici en ensemble. De concertzaal kreeg de naam KADENS, een afkorting van “ KAmermuziek Door ENSembles “.
Later werd het atelier verplaatst naar de Wagenweg no. 62 in Haarlem, waar geen goede ruimte beschikbaar was voor een concertzaal, maar waar als tussenoplossing wel regelmatig huisconcerten georganiseerd werden. Na enkele jaren kwam het buurpand, wagenweg 60, leeg te staan en daar is nu het atelier en een concertzaal gevestigd.
Vanaf het begin heb ik veel aandacht gehad voor jonge musici, dat resulteerde onder andere in het opbouwen van een collectie mooie tot zeer mooie kleinere maten van strijkinstrumenten, die veelal verhuurd werden, maar ook wel in bijzondere gevallen uitgeleend aan strijkers in de Jong Talent Klassen van de Nederlandse Conservatoria.
In de collectie instrumenten bevindt zich ook een aantal bijzondere instrumenten, die uitgeleend worden voor concerten, zo kan men bij mij terecht voor een violino piccolo, een violoncello piccolo, zowel vier- als vijfsnarig, viola d’amore, barokviool, tenorviool, barokcello en Violoncello al Inglese, maar ook een baryton die door mij gebouwd werd voor een lustrumconcert van de “ Joseph Haydn Stichting Nederland “ en die daar ten doop gehouden werd door Freek Borstlap samen het het Combattimento Consort Amsterdam.
De bouw van deze baryton is te volgen op een diaprojectie.
De bouw van deze baryton is te volgen op een diaprojectie.
De door mij gebouwde Baryton is vrijwel continue in bruikleen bij Freek Borstlap, die daar veel concerten op geeft met Het Nederlands Baryton Trio.
Onder de bijzondere strijkinstrumenten die de laatste jaren gebouwd werden is ook een cello speciaal gemaakt voor de uitvoering van klassieke Indiase muziek. In samenwerking met de in India wonende celliste Saskia de Haas, die zich in de klassieke muziek van Noord India gespecialiseerd heeft heb ik uiteindelijk na enkele prototypes een iets kleinere vijfsnarige cello met afwijkende stemming, d.a.d.a.d gebouwd, uitgerust met 10 resonans-snaren, die het instrument de zilverachtige klank, die zij voor ogen had geven. Op dit instrument geeft zij veel concerten en masterclasses over de gehele wereld, samen met haar man, de Indiase sitarspeler en componist Shubhendra Rao.
Omdat Joseph Haydn ook prachtige composities voor twee barytons gemaakt heeft, die door gebrek aan goede instrumenten vrijwel nooit meer uitgevoerd worden, heb ik het plan om een tweede baryton te bouwen. Hopelijk kan deze muziek dan in de toekomst ook in Nederland tot klinken gebracht worden.